6 Şubat 2023'te Türkiye'nin güneyini vuran yıkıcı depremler, önemli can kayıplarına ve yaralanmalara yol açtı. Tespit edilen en acil ihtiyaçlar arasında uzun vadeli ruh sağlığı ve esenlik desteği yer alırken, birçok aile artan stres seviyeleri, artçı şok korkusu ve gelecekteki felaketlerle ilgili endişe yaşamaya devam ediyor. Bu zor koşullarda çocuklar da çocuk işçiliği, istismar ve sömürü riskleriyle karşı karşıya kalıyor.

Yıkımın ortasında, Alaa* ailesi için bir umut ışığı olarak ortaya çıktı. Kocasını, oğlunu ve yakın akrabalarını kaybetmesine rağmen 45 yaşındaki bu anne, çocuklarının tek geçimini sağlayan kişi olarak yeni gerçekliğini olağanüstü bir dayanıklılık ile karşıladı.

Alaa'nın kararlılığı ailesinin iyileşmesinin temeli oldu. 5 yaşındaki kızı Enas* depremlerden derinden etkilendi, korku içinde uyandı ve küçük sarsıntılar nedeniyle endişe yaşadı. Alaa* bakım veren ve evin geçimini sağlayan kişi olarak ikili bir rol üstlendi ve başlangıçta geçimlerini sağlamakta zorlandı.

Save the Children Türkiye, Alaa*'ya üç aylık kira yardımı da dahil olmak üzere kapsamlı bir destek sağlayarak istikrarlı bir yaşam ortamı oluşturmasını sağladı. Bu istikrar, yeni doğan torununun temel sağlık hizmetlerine erişimini sağlayan bir kimlik kartı almasına olanak tanıdı. Alaa*'nın almaya devam ettiği vaka yönetimi desteği, aileye ek ekonomik destek sağlayan Aile İşleri Bakanlığı'na yönlendirmeleri de içeriyor. Aileye, yaşam koşullarını iyileştirmek için hijyen ve giyim desteği de sağlandı. Alaa* ekonomik destekten duyduğu memnuniyeti dile getirerek, bunun ailesini rahatlattığını, temel ihtiyaçlarını karşıladığını ve yeniden ayağa kalkmalarına yardımcı olduğunu söyledi.

Maddi desteğin yanı sıra, Save the Children tarafından Alaa*'ya sağlanan etkili ruh sağlığı ve psikososyal destek (MHPSS) Alaa'nın ruh sağlığı açısından dönüştürücü sonuçlar doğurdu.

“Bazen gözümüzün önünde olan ama göremediğimiz durumlar olabiliyor. Bir başkası gelip bu konuda bir şeyler söylediğinde, bizim için bu durum daha net hale geliyor,” diyen Alaa*, psikolojik danışmanlık ve Problem Management Plus (PM+) seansları aracılığıyla aldığı değerli rehberliği takdir etti.

Alaa* çocuklarını desteklemek için başa çıkma stratejileri ve teknikleri öğrendikçe, dayanıklılığı ve iyi olma hali gelişti ve tüm ailesini olumlu yönde etkiledi. “Acınızı dinleyen biri olduğunda rahatlıyor ve içinizi döküyorsunuz,” diyerek aldığı ruh sağlığı desteğinin dönüştürücü gücünü vurguladı.

Save the Children Vaka Yönetimi Sorumlusu Samet Kurtdere ise bütüncül bir yaklaşımın önemini vurgulayarak şunları söyledi: “Çocuklarla çalışmak aynı zamanda onların bakım verenleri ile de yakın çalışmayı gerektiriyor. Afet zamanlarında, yerinden edilmiş ve kırılgan durumdaki ailelerin stresle başa çıkma kapasiteleri önemli ölçüde azalıyor.”

Alaa'nın büyük bir kayıptan istikrara uzanan yolculuğu, kapsamlı destek hizmetlerinin dönüştürücü etkisinin altını çiziyor. Save the Children Türkiye, psikososyal destek, mali yardım ve devlet kurumlarıyla koordineli çalışma yoluyla Alaa ve ailesinin hayatlarını yeniden inşa etmelerine yardımcı oldu ve zorlukların ortasında dayanıklılık ve umut sergiledi.

Bu örnek, afetlerin ardından kırılgan durumdaki ailelerin ihtiyaçlarının karşılanmasında multidisipliner bir yaklaşımın önemini örneklemektedir. Save the Children Türkiye binlerce çocuk ve yetişkine ulaşarak vaka yönetimi hizmetleri, yapılandırılmış MHPSS oturumları ve özel müdahaleler sunarak en çok ihtiyacı olanlara kapsamlı bakım ve koruma sağladı.

Fotoğraflar: Özge Demiral / Save the Children Türkiye